Zdrowie naszej planety i ludzi na niej żyjących są ze sobą połączone. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około jedna czwarta chorób i zgonów na świecie jest spowodowana czynnikami środowiskowymi. To co najmniej 13 milionów istnień ludzkich rocznie!
Biorąc pod uwagę rosnące skutki zmian klimatycznych i zanieczyszczenia, negatywny wpływ środowiska na zdrowie ludzkie jest coraz większe. Placówki opieki zdrowotnej nadal przyczyniają się do narastającego problemu. Szpitale zużywają więcej zasobów i wytwarzają więcej odpadów niż większość innych budynków komercyjnych o podobnej wielkości. Ślad węglowy szpitali jest tak olbrzymi, że gdyby szpitale były krajem, zajęłyby piąte miejsce pod względem emitowania zanieczyszczeń na świecie. Uplasowałaby się w tym rankingu wyżej niż lotnictwo czy przemysł żeglugowy.
Dlatego konieczne jest przemyślenie i przeprojektowanie naszych placówek opieki zdrowotnej, aby nie obciążać naszej planety, a tym samym zdrowia publicznego.
Czym jest zielony szpital?
Zrównoważony szpital jest również znany jako „zielony szpital”. Koncepcja ta znacznie się rozwinęła w ostatnich dziesięcioleciach w sektorze opieki zdrowotnej, aby przeciwdziałać negatywnemu wpływowi na środowisko.
Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego opisuje, czym charakteryzuje się ekologiczny lub zrównoważony budynek. Budynki i tereny wydajnie gospodarują energią, wodą i materiałami przy jednoczesnym zmniejszaniu wpływu budynku na zdrowie ludzi i środowisko. Istotne jest też, aby zwrócić uwagę na cały cykl życia budynku. Wybór lokalizacji, projektu, rodzaju wykorzystanych materiałów do budowy, eksploatacji, konserwacji i rozbiórki.
Dlatego zielone szpitale podjęły kroki w celu stworzenia struktur i procesów eliminujących ich wpływ na środowisko. Przez cały cykl życia szpital promuje zdrowie publiczne.
Oto cztery strategie, które szpitale i placówki opieki zdrowotnej mogą przyjąć, aby stać się bardziej ekologiczne i zrównoważone. Stosując się do naczelnej zasady etyki w medycynie: „Po pierwsze nie szkodzić”.
Jak szpital może stać się bardziej zrównoważony?
Oszczędzając więcej energii
Szpitale zwykle pochłaniają duże ilości energii i są aktywne 24 godziny na dobę, 365 dni w roku. To ogromne zużycie energii prawdopodobnie oznacza również, że w szpitalu istnieje wiele możliwości do zmniejszenia zużycia energii.
Chociaż każdy szpital ma wyjątkowe potrzeby, sterowanie oświetleniem i temperaturą w pomieszczeniu znacząco wpływa na zmniejszenie zużycia energii. Maksymalne wykorzystanie światła dziennego oraz efektywne zarządzanie przepływem powietrza w systemach wejść przyczynia się do zmniejszenia zużycia energii. Ważne jest również utrzymywanie budynków w dobrym stanie technicznym, do czego przyczynia się okresowa konserwacja.
W idealnym świecie szpitale musiałyby starać się o uzyskanie certyfikatu LEED (Leadership in Energy and Environmental Design), który zachęca projektantów lub inwestorów do wykorzystywania zrównoważonych funkcji w swoich budynkach.
Efektywnie gospodarując odpadami
Według Health Care Without Harm, organizacji zajmującej się zmniejszaniem śladu ekologicznego sektora opieki zdrowotnej, zdrowie ponad połowy światowej populacji jest zagrożone niekorzystnym wpływem odpadów medycznych.
Niewłaściwe postępowanie z odpadami medycznymi nie tylko generuje wysokie rachunki za ekologię, ale także stanowi zagrożenie dla pacjentów, pracowników służby zdrowia, pracowników firm komunalnych oraz ogółu społeczności.
Aby zmniejszyć to ryzyko, WHO zaleca, aby zielone szpitale promowały praktyki, które zmniejszają ilość wytwarzanych odpadów i zapewniają segregację odpadów.
Być zaprojektowanym zgodnie z zasadą biofilii
Biophilic design łączy naturalne elementy i procesy z urbanistyczną przestrzenią. Coraz więcej placówek opieki zdrowotnej stosuje to podejście, czerpiąc wymierne korzyści dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Zielony dach tworzy dodatkową warstwę izolacyjną co wpływa na obniżenie zużycia energii za ogrzewanie i chłodzenie.
Szpital Khoo Teck Puat w Singapurze jest opisywany jako „szpital w ogrodzie i ogród w szpitalu”. Przemiany, które w nim zaszły uosabiają uzdrawiającą moc biofilnego projektu zarówno dla planety, jak i pacjentów. Zielone dachy, zoptymalizowane naturalne światło i naturalistyczna atmosfera tego wspaniałego szpitala nie tylko zmniejszają ślad ekologiczny, ale także pozytywnie wpływają na proces zdrowienia.
Czerpiąc z możliwości cyfryzacji
Cyfryzacja, która nadal przekształca i restrukturyzuje nasze gospodarki, jest również kluczowym trendem w opiece zdrowotnej. Dotyka niemal każdego jej aspektu i daje niezliczone możliwości wzrostu, wydajności i zrównoważonego rozwoju.
Dzięki rozwiązaniom z zakresu telemedycyny i e-zdrowia pacjenci mogą cieszyć się rzadszymi, ale znacznie bardziej produktywnymi i precyzyjnymi wizytami w swoich placówkach opieki zdrowotnej. Zdigitalizowanie tego sektora przyczyniło się do 26% redukcji wizyt osobistych.
Wprowadzenie elektronicznej dokumentacji medycznej przyczyniło się do oszczędności milionów ton papieru każdego roku oraz do ograniczenia zasobów ludzkich potrzebnych do fizycznej archiwizacji i zarządzania dokumentami.
Rozwiązania cyfrowe w budynkach szpitalnych, takie jak rozwiązania IoT (Internet of Things) lub inteligentne systemy bezpieczeństwa i kontroli dostępu, mogą przyczynić się do stworzenia bardziej ekologicznej opieki zdrowotnej.